محور اصلی بحث این کتاب نحوه ی مواجه ما ایرانیان با عالم جدید و تاثر آن در معماری ایران ، از دوره ی قاجار تا سه دهه بعد از انقلاب اسلامی است . لذا در این اثر از نحوه ی رویارویی ما با عالم جدید سخن به میان می آید ، یعنی چگونه با تجدد مواجه شدیم و به تامل در باب کدام یک از مفاهیم و مقولات جدید پرداختیم ، و چون تاریخ معماری معاصر از زاویه ی تاریخ اندیشه مورد بررسی قرار می گیرد ، از شرح وقایع و حوادث تاریخی متعدد خودداری شده و فقط به برخی از جریان های مهم اجتماعی ، که از جهت طرح اندیشه های جدید اهمیت بسزایی دارند ، پرداخته شده است . لذا مباحث مطرح شده در پنج شاخه ی کلی جمع بندی شده است : آشنایی ایرانیان با مباحث غربی در دوره ی قاجار – عمدتا شامل شکل گیری مدرنیته ی ایرانی در بستر اجتماعی و فرهنگی – معماری دوره ی قاجار ، معماری دوره ی پهلوی اول ، معماری دوره پهلوی دوم ، و معماری بعد از انقلاب اسلامی.