کودکان دنیای جذابی دارند همه چیز از نگاه آنان دلنشین و بکر است. در بدو تولد صفحه ذهنی آن‌ها خالی از هر گونه اطلاعات و تجارب است و تعامل آنان با محیط موجب ایجاد برخی طرحواره‌ها و تجارب می‌شود.
بازی کردن یکی از موثرترین روش‌هایی است که به وسیله آن‌ها می‌توانید طرحواره‌های استاندارد را در ذهن کودک خود ایجاد کنید از طرفی نقش تعیین کننده و موثر بازی‌ها موجب می‌شود تا همیشه توصیه کنیم در انتخاب بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان برای کودک دلبندتان دقت کنید.
استفاده از بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان موجب ارتقا سطح شناختی، خلاقیت و یادگیری مهارت‌های اجتماعی می‌شود؛ پس بازی کردن را دست کم نگیرید و به اندازه کافی به آن بها دهید.
بازی فکری چیست؟
بازیهای فکری، بازی‌هایی هستند که نیاز به اطلاعات معنی‌دار و تلاش‌های شناختی دارند. اکثر بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان براساس یک دانش عمیق و گسترده طراحی شده‌اند و به کودک در به یاد آوردن، فراخوانی اطلاعات و تمرکز کمک می‌کنند. بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان انواع مختلفی دارد که برخی به صورت فردی، دو به دو و یا تیمی انجام می‌شود.
رایج‌ترین دسته بندی که برای بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان ارائه می‌شود، دسته بندی بر اساس سن است. دلیل اینکه بازی‌ها را بر اساس سن دسته بندی می‌کنند این است که کودکان در هر سنی برخی مراحل رشدی را پشت سر گذاشته و در هر مرحله برخی ویژگی‌های جسمی، شناختی و اجتماعی را تجربه می‌کنند؛ به همین دلیل باید بازی را برای کودک خود انتخاب کنید که با مرحله رشدی او تطبیق داشته باشد.
سه مورد از پرکاربردترین بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان که طرفداران بسیاری نیز دارد عبارتند از:
- بازی خلاقانه برای کودکان 2 ساله
- بازی خلاقانه برای کودکان پیش دبستانی
- بازی خلاقانه برای کودکان دبستانی
یک بازی فکری مناسب برای کودکان چه مشخصه‌هایی باید داشته باشد؟
همانطور که گفته شد انتخاب یک بازی خلاقانه برای بچه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا تاثیری که بر روان و بعد شناختی کودکان می‌گذارد بسیار مهم است؛ به همین دلیل حتما هنگام خرید بازی خلاقانه برای کودکان نکاتی که در ادامه گفته شد را در نظر داشته باشید.
- باید سرگرم کننده و لذت بخش باشد.
- اهداف تعیین شده داشته باشد.
- خودجوش و به صورت داوطلبانه باشد.
- مشارکت فعال کودکان را دربرگیرد.
- عنصری از یک قصه یا افسانه را شامل شود.
آرتی کالا با سال‌ها تجربه در زمینه ارائه انواع بازی فکری خلاقانه برای کودکان طیف وسیعی از بازی کارتی، بازی خانوادگی و بازی استراتژیک را ارائه می‌دهد و شما به راحتی و با چند کلیک ساده می‌توانید آن را تهیه و هزینه آن را درب منزل پرداخت کنید.
فواید بازی فکری برای کودکان
اگر بازی مناسبی را برای کودک خود تهیه کنید قطعا شاهد تاثیرات خارق‌العاده آن خواهید شد. کودکان در سال‌های اول زندگی خود لحظه به لحظه اتفاقات و موقعیت‌ها را ضبط و تقلید می‌کنند. حال اگر در طول روز درگیر یک بازی خلاقانه و مفید شوند قطعا می‌تواند تاثیرات بسزایی در شکل دهی رفتار آنان داشته باشد.
- انجام بازی فکری در کودکان موجب ایجاد فضای جذاب، لذت بخش و پر جنب و جوش برای پرورش ابتکار، روح خلاق و استادانه کودکان می‌شود.
- احساسات شاد کودکانه، عامل مهمی برای رشد و سلامت روان کودک است. بازی خلاقانه برای کودکان می‌تواند خلق و خوی دلیرانه را در کودکان ایجاد کند و ابزاری فعال برای رشد ذهنی کودکان باشد.
- بازیهای فکری خلاقانه برای کودکان به شکل گیری پاسخ سریع و توانایی داوری کودکان کمک می‌کند.
- کودکان در بازیهای فکری نیاز به ارائه پاسخ و قضاوت دارند. در بازیهای فکری مناسب این نوع پاسخ‌ها و قضاوت‌ها کاملا دراماتیک و پر جنب و جوش است. ناخودآگاهِ کودکان، توانایی ارائه پاسخ سریع را دارد که این بازیهای فکری برای رشد ذهن کودکان بسیار مفید است.
- بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان موجب تقویت تخیل و قدرت تصویرسازی کودکان می‌شود. بعضی از بازی فکری‌های بصری می‌توانند تصورات کودکان را توسعه دهند و بچه‌ها می‌توانند چگونگی پیروز شدن یا چرایی باخت را تجسم کنند.
- بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان موجب پرورش و علاقمند کردن کودک به فعالیت‌های فیزیکی و فکری است که باعث الهام بخشی به آرزوهای آن‌ها برای کسب دانش می‌شود.
یک اسباب بازی خوب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
اسباب بازی‌ها به عنوان ابزار‌هایی که کودکان زمان زیادی را در طول روز با آن‌ها می‌گذرانند تاثیر فراوانی بر رشد روانی کودک شما دارد.
برای اینکه بتوانید اشراف بیشتری بر ویژگی‌های یک اسباب خوب داشته باشید در ادامه به صورت اختصاری برخی از آن‌ها را توضیح دادیم.
1ـ بازیهای فکری و خلاقانه برای کودکان باید همواره مناسب سن، مطابق علایق و درخور توانایی‌های ذهنی و رشدی کودک باشد. نه آنقدر سخت و پیچیده باشد که کودک عاجز از بازی با آن شود و نه آنقدر ساده و آسان باشد که علاقه کودک را از بین برده و در او ایجاد خستگی نماید. همچنین به لحاظ فیزیکی به گونه‌ای ساخته شده باشد که به راحتی در دستان کودک قرار گرفته و با آن بازی کند؛ به طوری که کودک آن را با کمال میل بپذیرد و در حین بازی از آن واقعا لذت ببرد.
2ـ اسباب بازی باید چنان باشد که ذهن کودک را برانگیزد و او را به سوی سازندگی، خلاقیت و نوآوری سوق دهد. اسباب بازی‌هایی که به طور کامل ساخته شده و کودک کار کمتری بر روی آن‌ها انجام می دهد (اسباب بازی های کوکی)، قوای فکری کودک را بلااستفاده می‌گذارد و او را تبدیل به موجودی تماشاگر، منفعل و ناظر ساخته‌های دیگران می‌کند و کودک را که میل به کاوشگری و کنجکاوی دارد و سعی می‌کند اسباب بازی را قطعه قطعه کند تا میل درونی‌اش را ارضا کند، دلسرد می‌کند.
3ـ اسباب بازی خوب باید به واقعیت نزدیک باشد تا کودک از راه بازی با زندگی آشنا شود؛ مثلاً قیچی برای بریدن، سوزن برای دوختن، خمیر بازی برای شکل دادن اجسام واقعی و تخیلی و ورزیدگی دست و انگشتان، انواع مدادها و وسایل رنگ آمیزی برای شناخت رنگ‌ها، انواع پازل‌ها، لگوها و وسایل پیچ و مهره‌ای که به هماهنگی بین حرکات چشم و حرکات ظریف دست کمک کند.
4ـ سبب رشد و پرورش مهارت‌ها و توانایی‌های بدنی کودک شود. اسباب بازی مطلوب علاوه بر پرورش قوای ذهنی، روانی، عاطفی، اجتماعی، خلاقیت و استعداد باید توانایی کودک را در زمینه استفاده از اعضای بدن رشد دهد.
5ـ اسباب بازی ساخته شده هر چقدر بتواند حواس بیشتری از کودک را به کار گیرد لذت بیشتری ایجاد می‌کند و مناسب‌تر است. کودکان از آن چیزی لذت می‌برند که لمس کنند، ببینند و بشنوند تا چیزهایی که فقط مشاهده کننده باشند.
6ـ اسباب بازی خوب می‌تواند تصورات و تخیلات کودک را گسترش بخشد و میل کنجکاوی و اکتشاف را در او پرورش دهد.
7ـ اسباب بازی‌هایی مناسب‌اند که کودک روی آن‌ها کار کند، با دست آن‌ها را بپیچاند، بچرخاند، خم کند، ببرد (قطع کند)، رنگ آمیزی کند یا علامت بگذارد، اسباب بازی‌هایی که به طرق مختلف بتوان از آن استفاده کرد، بتوان به شکل‌های گوناگون در آورد، آن‌ها را بست و محکم کرد و توسط آن‌ها اشکال مختلف ساخت.
8ـ اسباب بازی باید مستحکم و آنقدر با دوام باشند که کودکان مدت طولانی با آن‌ها کار کنند، از نظر ظاهر جذاب و زیبا باشند تا کودکان با اصول طراحی آشنا شوند، دارای تنوع و قابلیت تغییر داشته و در فعالیت‌های آموزشی گوناگون مورد استفاده قرار گیرند.
9ـ کیفیت و اندازه اسباب بازی نیز باید با سن و هیکل کودک متناسب باشد. دست و قد بچه به آن برسد. اسباب بازی به اندازه‌ای کوچک نباشد که کودک آن را به زحمت ببیند.
10ـ اسباب بازی باید متناسب با جنس، ذوق و علایق کودک باشد. در زمینه نقش جنسیت در انتخاب بازی به وسیله کودکان تحقیقات زیادی صورت گرفته است.
نتیجه گیری
خرید بازی فکری مناسب تاثیر زیادی روی روند تربیت و اخلاق کودک شما دارد. والدینی که نمی‌دانند چه اسباب بازی و یا بازی فکری برای کودکان خود تهیه کنند باید بعد از خواندن این مطلب حسابی با بازی و اسباب بازی آشنا شده و دقت بالایی در خرید آن انجام دهند. اسباب بازی بایستی انگیزه و محرک مناسب به همراه داشته باشد و بتواند توجه کودک را جلب نماید، اگر بازی با اسباب بازی توام با موفقیت باشد، کودک به ادامه بازی ترغیب می‌گردد. امیدوارم از خواندن این مطلب لذت برده باشید و در کنار کودک خود لحظات خوبی را سر کنید.